Η πολυπλοκότητα της σύγχρονης ζωής, οι πλαστές ανάγκες της καταναλωτικής κοινωνίας, η πολύωρη εργασία, η έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας, οι δυσκολίες των σχέσεων κλπ. αποκαλύπτουν πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι σήμερα βιώνουμε τον φαύλο κύκλο της υπερέντασης και των αγχωτικών εκείνων καταστάσεων που μοιραία μας οδηγούν σε ψυχοσωματικά προβλήματα.
Κατά την διάρκεια της ημέρας συσσωρεύουμε ένταση, κούραση, καταπιεσμένο θυμό, αρνητικά-βίαια συναισθήματα, άγχος κλπ. με αποτέλεσμα η ένταση του νου να αποτυπώνεται στο σώμα, επειδή σώμα και νους είναι αλληλένδετα.Όταν ο νους και το σώμα δουλεύουν ασταμάτητα, τα φυσικά τους οργανικά και νοητικά αποθέματα, σταδιακά εξαντλούνται δυστυχώς άσκοπα. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε ξεχάσει ότι η ξεκούραση και η βαθιά χαλάρωση αποτελούν το φυσικό τρόπο ενεργειακής ανανέωσης, ανατροφοδότησης και εξισορρόπησης του ανθρώπινου οργανισμού. Έχουμε απολέσει το μεγαλύτερο μέρος μιας έμφυτης ικανότητας, που κάποτε μας χαρακτήριζε και κυριαρχούσε στην υγιή μας ανάπτυξη, αποτελώντας αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μας.
Αν πραγματικά επιθυμούμε να ανακαλύψουμε και πάλι αυτή την φυσική κατάσταση σε σωματικό και νοητικό επίπεδο, θα πρέπει να μάθουμε να χαλαρώνουμε συνειδητά. Η κατάσταση σωματικής και διανοητικής χαλάρωσης , αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα αλλαγής σε πολλές σύγχρονες εναλλακτικές θεραπευτικές τεχνικές. Στον δυτικό κόσμο δε, όλο και περισσότεροι κλάδοι της ιατρικής επιστήμης εφαρμόζουν συμπληρωματικά την συστηματική χαλάρωση, καθώς πολλές κλινικές έρευνες αποδεικνύουν τα οφέλη της στη θεραπεία πολλών σωματικών και ψυχοσωματικών νόσων.
Εκτός από τη θεραπεία του άγχους και της κατάθλιψης, της αϋπνίας, της μείωσης του πόνου, της επίτευξης ψυχικής ηρεµίας, της βελτίωσης της γνωστικής κατάστασης, της ενισχυµένης αντίληψης, της βελτίωσης της ικανότητας συγκέντρωσης και µνήµης, τον καλύτερο συντονισµό δεξιού-αριστερού ηµισφαιρίου, της παραγωγή εγκεφαλικών κυµάτων Α και Θ, μέθοδοι συστηματικής χαλάρωσης χρησιμοποιούνται επιτυχημένα και σε καταστάσεις όπως: οσφυαλγία, αρθρίτιδα, διαβήτη, διάστρεμμα, υπερένταση μυών, ρευματοπάθεια, κεφαλαλγία, υπέρταση, γαστρεντερικά προβλήματα κλπ.
Τεχνικές χαλάρωσης, όπως αναπνευστικές ασκήσεις, χρησιμοποιούνται επίσης σε προγράμματα φυσικοθεραπείας και σε μαιευτικές και γυναικολογικές κλινικές.
Το σώμα και το μυαλό είναι ικανά για έντονες δραστηριότητες και απόλυτη ξεκούραση. Υπάρχει μια φυσική ικανότητα αιώρησης ανάμεσα στα δυο αυτά άκρα, η «ομοιοστασία», μια κατάσταση που επιτυγχάνεται χάρη στην ισορροπία του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος, το οποίο αποτελείται από δύο μέρη, το συμπαθητικό (μάχη – φυγή) και το παρασυμπαθητικό (επαναφορά –χαλάρωση).
Οι μύες μας στην φυσική τους κατάσταση είναι σαν ελατήρια τα οποία ανταποκρίνονται στα συνειδητά και υποσυνείδητα μηνύματα του νευρικού μας συστήματος τα οποία μεταφέρει ο νους. Ποια είναι τα μηνύματα που ο νους μεταφέρει στους μύες μέσω του νευρικού συστήματος στο σημερινό κόσμο του συνεχούς ανταγωνισμού και της έντασης? Είναι τα μηνύματα εκείνα που οι επιπτώσεις τους δημιουργούν όλα τα σωματικά και ψυχικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε και που επειγόντως καλούμεθα να επιλύσουμε. Αν φανταστούμε τους μύες μας σαν ένα τραμπολίνο που δονείται από το βάρος ενός παιδιού που χοροπηδάει πάνω του, η σαν το ελατήριο ενός στυλό που ανοιγοκλείνουμε συνεχώς, θα διαπιστώσουμε πως σίγουρα μας αξίζει ευνοϊκότερη μεταχείριση !
Το επίπεδο «άλφα», είναι μια υγιής κατάσταση, που προέρχεται από την χαλάρωση του σώματος και του νου, την οποία βιώνουμε κυρίως όταν βρισκόμαστε μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Μπορούμε να αποκομίσουμε τα οφέλη της φυσικής αυτής ικανότητας με την οποία η φύση μας προίκισε, αν συνειδητά χρησιμοποιήσουμε τεχνικές χαλάρωσης οποιαδήποτε στιγμή κρίνουμε αναγκαίο.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι 30 λεπτά ημερήσιας βαθιάς χαλάρωσης αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 2 ώρες ύπνου.
• Στον άνθρωπο όπως και στα ζώα, η χαλάρωση είναι φυσική ιδιότητα και όχι επίκτητη ικανότητα
• Το σώμα γνωρίζει πώς να χαλαρώνει αυθόρμητα, από μόνο του αν απλά το αφήσουμε
• Η χαλάρωση δεν είναι στόχος που πρέπει να επιτευχθεί με προσπάθεια. Κάθε προσπάθεια
να χαλαρώσουμε ή η ανησυχία αν επιτυγχάνουμε το στόχο της χαλάρωσης, έχει τα αντίθετα
αποτελέσματα καθώς προκαλεί ένταση
• Πραγματική χαλάρωση επιτυγχάνεται όταν την αφήνουμε να συμβεί από μόνη της, χωρίς
προσπάθεια και χωρίς καν να ασχολούμεθα ή να ανησυχούμε αν χαλαρώνουμε ή όχι
• H αποτελεσματική χαλάρωση προϋποθέτει, συχνή πρακτική εφαρμογή απλών νοητικών
ασκήσεων, όπως αυτή που με χαρά σας προσφέρω για ξεκίνημα στο αντίστοιχο Video
Χαλάρωσης Σώματος κ Νου από το κανάλι μου στο Youtube. Πατήστε ΕΔΩ
Στην συνέχεια και εφόσον κάνουμε κτήμα μας τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί,
είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε χωρίς την βοήθεια του video ή cd.
Βασικές προϋποθέσεις χαλάρωσης:
• Απομονωνόμαστε σε ένα δωμάτιο του σπιτιού μας αφού βεβαιωθούμε ότι κανένας δεν πρόκειται
να μας ενοχλήσει
• Χαμηλώνουμε την ένταση των τηλεφώνων ή την κλείνουμε εντελώς
• Αν έχουμε ένα CD με απαλή μουσική, το βάζουμε να παίζει, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο
• Αν δεν φοράμε φόρμα γυμναστικής, φροντίζουμε να μην μας πιέζουν τα ρούχα μας
• Πάντα έχουμε δίπλα μας μια κουβέρτα ή σεντόνι για να σκεπαστούμε σε περίπτωση που
νιώσουμε κρύο
• Για τις ανάγκες του video μπορούμε να χαλαρώσουμε στην καρέκλα του γραφείου, αφού
προηγουμένως εξασφαλίσουμε μια άνετη θέση. Για καλύτερο αποτέλεσμα τοποθετούμε στα
αυτιά ακουστικά (αν υπάρχουν) και απέναντί μας μια απλή καρέκλα για τα πόδια μας (χωρίς
να είναι απαραίτητο) και αφηνόμαστε στις οδηγίες
• Η πιο εύκολη στάση χαλάρωσης είναι όταν είμαστε ξαπλωμένοι σε ένα κρεβάτι, ή στρώμα
γυμναστικής. Με τα χέρια δίπλα στο σώμα τις παλάμες στραμμένες προς τα πάνω ή
τοποθετημένες απαλά πάνω στην κοιλιά και τα πόδια ελαφρώς ανοιχτά, φέρουμε το πηγούνι
ελαφρά προς τον λαιμό ευθυγραμμίζοντας την σπονδυλική στήλη.
Τα μάτια είναι κλειστά και χαλαρά
• Αφήνουμε τον εαυτό μας ελεύθερο χωρίς να τον πιέζουμε και αν κατά την διάρκεια της
χαλάρωσης αποκοιμηθούμε δεν πειράζει, μάλλον θα το είχαμε ανάγκη, απλώς την επόμενη ή
τις επόμενες φορές φροντίζουμε να είμαστε περισσότερο συνειδητοί σε αυτό που αποφασίσαμε
να κάνουμε
• Η όλη διαδικασία της άσκησης δεν θα μας πάρει πάνω από 30 λεπτά
Στόχος του παρόντος άρθρου είναι η προσφορά ενός μικρού σπόρου, του οποίου η συγκομιδή, ίσως αποτελέσει το αρχικό κίνητρο για εμπλουτισμό και διεύρυνση της γνώσης σε ότι αφορά τις ανθρώπινες δυνατότητες, όχι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο αλλά κυρίως βιωματικό.
Οι τεχνικές χαλάρωσης είναι ένα δώρο από εμάς προς εμάς, που όλοι οφείλουμε στον εαυτό μας, ανεξάρτητα από ηλικία και φύλλο. Μας βοηθούν να ανακτήσουμε την θαμμένη ικανότητα της απόλυτης παράδοσης σώματος και νου σε μια βαθιά ξεκούραση, χωρίς ενοχλητικές σκέψεις ή νοητική δραστηριότητα. Βρισκόμαστε στο επίπεδο άλφα, μεταξύ ύπνου και ξύπνιου με αποτέλεσμα ο νους και το σώμα να εναρμονίζονται και να ξεκουράζονται, διατηρώντας παράλληλα, την απόλυτη συναίσθηση του περιβάλλοντος γύρω μας καθώς επίσης και του σώματός μας.
Όταν αποφασίσουμε συνειδητά να ξεκινήσουμε συστηματική χαλάρωση, θα πρέπει να επιμείνουμε με ευλαβική συνέπεια στον αρχικό μας στόχο. Είναι ζήτημα πρακτικής εξάσκησης και χρόνου για να τα καταφέρουμε. Όπως μαθαίνουμε το επάγγελμα που ασκούμε, να μιλούμε ξένες γλώσσες, να οδηγούμε αυτοκίνητο, η οποιαδήποτε άλλη δεξιότητα, έτσι μαθαίνουμε και να χαλαρώνουμε το σώμα και το νου μας.
Επιστημονικές έρευνες μας αποκαλύπτουν πως όταν το σώμα και ο νους είναι απόλυτα χαλαρά, τότε ο ρυθμός των εγκεφαλικών κυμάτων αλλάζει και γίνεται πιο αργός. Ο ρυθμός αυτός ονομάζεται επίπεδο «άλφα» ενώ η συνηθισμένη κατάσταση εγρήγορσης με την οποία λειτουργούμε ονομάζεται επίπεδο«βήτα».
Η συστηματική χαλάρωση βοηθάει στη μείωση της υπερβολικής δράσης του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος (ΑΝΣ) έτσι ώστε το σώμα να επανέλθει στις φυσιολογικές του λειτουργίες. Βασικά, χαλάρωση είναι η ηρεμία της δραστηριότητας των σκελετικών μυών και συνεπώς είναι η νευρομυϊκή χαλάρωση που παράγει τις ανάλογες αλλαγές στο Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ).
Σε καταστάσεις έντασης (stress) ενεργοποιείται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (μάχη-φυγή) με αποτέλεσμα την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, την αύξηση της καρδιακής συχνότητας, την αύξηση της αιμάτωσης των λειτουργούντων μυών και γενικά, τη δημιουργία μιας αντίδρασης συναγερμού και τάσης για δράση. Ο μηχανισμός αυτός με τον οποίο τόσο σοφά η φύση μας έχει προικίσει, είναι πολύ χρήσιμος για την αντιμετώπιση έκτακτων και επικίνδυνων καταστάσεων, δυστυχώς όμως με τον σημερινό τρόπο ζωής βρίσκεται σε μόνιμη διέγερση, επιφέροντας σωματική και νοητική ανισορροπία.
